ارزیابی آسیب‌پذیری اجتماعی – فیزیکی شهرها در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرستان‌های استان آذربایجان غربی)

شهرهای امروزی در نقاط مختلف دنیا به دلایل متعدد ازجمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب، عدم رعایت استانداردهای لازم همواره در معرض خطرات ناشی از بلایای طبیعی قرار دارند. یکی از این خطرات که بسیاری از شهرهای جهان ازجمله کشور ما را تهدید می‌کند، زمین‌لرزه است. ایران یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود و شهرهای آن در رابطه با این پدیده طبیعی خسارت‌های مالی و جانی زیادی را متحمل شده است. استان آذربایجان غربی نیز بدلیل مجاورت با گسل‌های فعالی چون گسل شمال تبریز، پیرانشهر- سلماس، سد مهاباد و گسل‌های فعال در کشور ترکیه از این قاعده مستثنی نمی‌باشد. پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی با هدف کاربردی می‌باشد. هدف این تحقیق ارزیابی آسیب‌پذیری اجتماعی - فیزیکی شهرستان‌ها استان آذربایجان غربی در برابر زلزله‌های احتمالی است. برای ارزیابی و رتبه‌بندی شدت آسیب‌پذیری از مدل TOPSIS و GIS استفاده‌شده است. میزان آسیب‌پذیری اجتماعی شهرستان‌ها در پنج گروه شامل پهنه‌های آسیب‌پذیر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان ارومیه با میزان تاپسیس87/0از آسیب‌پذیری خیلی کمی در برابر زلزله به‌عنوان مرکز استان برخوردار می‌باشد و شهرستان‌های اشنویه، تکاب، پلدشت و چالدران در معرض آسیب‌پذیری خیلی زیاد با میزان تاپسیس13/0 قرار دارند.